Każde  dziecko ma  indywidualną drogę
                                                                                           swojego własnego  rozwoju i  nie  można
                                                                                           hamować  rozwoju  jednego dziecka  dla
                                                                                           „zrównania”  go z  innymi  lub też  odwrotnie.
                                                                                           Należy jedynie  wspomagać zróżnicowany 
                                                                                           rozwój poszczególnych dzieci  uczestniczących
                                                                                           w systemie edukacyjnym.....                       
                                                                                                                                           R. Więckowski
                                                           
                                                PROGRAM 
 
                  „W świecie książek ze Słonecznej Biblioteki”
 
  OPRACOWANY  PRZEZ   MARZANNĘ  MAZUREK  I  GABRIELĘ  MANDALKĘ
   
                                                     realizowany w Publicznym Przedszkolu nr 3 w Zdzieszowicach        
 
 
                                                                                                    Zdzieszowice    wrzesień    2004 r.
 
                                                                       
 
Wstęp
 
        Lata pracy z dziećmi przedszkolnymi były dla nas okazją do obserwacji dzieci, ich chęci lub niechęci uczenia się nowych treści. Dziś z całą pewnością możemy stwierdzić iż potrafimy wskazać dziecku w wieku przedszkolnym drogę dalszego zdobywania sukcesu. Wiemy w jaki sposób wyrobić u dziecka chęć do uczenia się.
             Wiek przedszkolny to najważniejszy okres w życiu dziecka, zdobywa ono wówczas wiele doświadczeń, uczy się spontanicznie, poprzez zabawę i nie powinno się dziecka do niczego zmuszać. Pracę z dzieckiem należy prowadzić mądrze, z rozwagą, aby nie zniechęcić dziecka, a wręcz zachęcić dziecko do podejmowania własnych wysiłków w dalszym zdobywaniu wiedzy. Wiele zależy od samego nauczyciela, od sposobu w jaki podejmie się pracy z dzieckiem, od jego cierpliwości oraz chęci niesienia pomocy. Wymaga to od nauczyciela przedszkola sporych umiejętności pedagogicznych oraz wiedzy psychologicznej.
         Dziecko około 4-5-tego roku życia posiada olbrzymie zasoby energii, która znajduje zarówno ujście w zabawie, jak i w nauce. Dziecko nie widzi różnicy pomiędzy tymi dwiema czynnościami.
Dzieciństwo to moment, w którym mózg jest całkowicie otwarty na wszelkie informacje i przyswaja je sobie bez jakiegokolwiek wysiłku. Informacje te powinniśmy dzieciom dostarczyć w formie zabawy, ponieważ zabawa i nauka są ze sobą nierozerwalnie złączone. To właśnie dzięki zabawie dzieci poznają siebie i świat. Odkrycia i wyobraźnia pomagają dzieciom uczyć się swojego fizycznego „ja” i emocji, rozwijać umiejętności językowe, komunikatywne, społeczne. To dzięki zabawie rozwija się w dziecku samoocena, wytrwałość zadowolenie z życia oraz zdolność do tworzenia silnych związków.
Zabawa to silne narzędzie służące nauce. Dziecko, które dobrze się bawi jest całkowicie pochłonięte swoimi zajęciami i zbiera doświadczenia podczas każdej zabawy.
Rolą nauczyciela w zabawie jest umiejętność włączenia się lub odsunięcia od zabawy i takie pokierowanie zabawą, aby dziecko nie odczuło zbędnej ingerencji.                                    
Szybkość uczenia się podczas zabawy powinien nauczyciel „wykorzystać” do opanowania przez umiejętności komunikowania się, czytania i pisania. Jednak należy podejść do tego w sposób zorganizowany, stosując indywidualizację i stopniowanie trudności.
            Zadaniem nauczyciela przedszkola jest przede wszystkim wspierać i stymulować rozwój dziecka i wręcz dostosować swoje działania do poziomu rozwojowego dziecka. Wspieranie rozwoju dziecka jest potrzebne wszystkim dzieciom. Tym, które rozwijają się wolniej pomaga dogonić rówieśników, natomiast niepełnosprawnym stwarza szansę lepszego funkcjonowania w przedszkolu.
Dzięki wspieraniu i stymulowaniu rozwoju dzieci mieszczące się w normie intelektualnej ujawniają swe zdolności i są bardziej szczęśliwe, natomiast dzieci o wysokich możliwościach intelektualnych mogą osiągać sukcesy w nauce.
          Jedną z metod, która wspomaga rozwój dziecka jest naturalna nauka języka. Jest to metoda twórcza, która motywuje dziecko do komunikowania się, czytania i pisania poprzez aktywność twórczą: plastyczna, muzyczną, ruchową i dramatyczną. Metoda pochodzi z Nowej Zelandii. Jej twórcą jest Brian Cutting.
Brian Cutting za podstawowe kryterium nauki czytania uznał rozwój procesów poznawczych, takich jak: spostrzeganie i pamięć. W wieku przedszkolnym spostrzeganie dzieci cechuje synkretyzm, to, co spostrzega, ujmuje globalnie. Dziecko spostrzega całe przedmioty i całe wyrazy, a nie ich elementy. Na ogół u większości dzieci mamy też do czynienie z pamięcią wzrokową, co warunkuje łatwiejsze zapamiętywanie całych wyrazów, a także lepsze zrozumienie treści. Podstawa do pracy z dziećmi jest seria 40 książeczek ze Słonecznej Biblioteki. Książki te są podzielone według stopnia trudności, zróżnicowane tematycznie i przystosowanych do pracy z dziećmi w różnym wieku. Stosując je w pracy z przedszkolakami przekonamy się, że integrują one treści edukacyjne, wyzwalają motywację do czytania, komunikowania się i kreślenia symboli graficznych poprzez aktywność plastyczną, muzyczną, ruchową i dramatyczną. Dzieje się tak dlatego, że dzieci bawiąc się – uczą.
           Proponowany program „W świecie książek ze Słonecznej Biblioteki” jest przeznaczony do pracy z dziećmi przedszkolnymi pełnosprawnymi od 3 do 7 lat i niepełnosprawnymi do 10 roku życia, ponieważ właśnie w tym okresie dziecko przyswaja sobie najwięcej wiadomości, jest wręcz chłonne wiedzy, chce wiedzieć o wszystkim co je otacza.
          Program powinien być realizowany już z dziećmi w grupie najmłodszej, jednak od początku pracy z programem należy stopniować trudności i indywidualizować  proces edukacyjny, mając na uwadze przede wszystkim dobro dziecka…………………
          W pracy z książeczkami ze Słonecznej Biblioteki istotne jest indywidualne podejście do każdego dziecka. Jest to bardzo trudne zadanie. Jednakże jest ono bardzo ważne, ponieważ każde dziecko posiada indywidualny potencjał umiejętności i wiedzy; każde dziecko rozwija się indywidualnie, w związku z czym oczekuje indywidualnego podejścia. Aby wypełnić to zadanie nauczycielka powinna bardzo dobrze poznać wszystkie dzieci w swojej grupie i później tak planować pracę, aby dzieci mogły wybierać to co lubią robić najbardziej…………………..
           Naturalna nauka języka to wyrabianie motywacji z wykorzystaniem aktywności: plastycznej, muzycznej, ruchowej i dramatycznej.
Poprzez aktywność plastyczną rozumieć należy : plastyczne, techniczne oraz estetyczne działania w oparciu o czytaną książkę, czyli zabawy i zajęcia w kąciku plastyczno – technicznym, np.:
     -rysowanie, malowanie na różnych płaszczyznach,
     -układanie z różnorodnych elementów,
     -wycinanie, wydzieranie, klejenie,
     -lepienie z plasteliny, masy solnej, gliny,
     -samodzielne projektowanie pracy plastycznej,
     -stemplowanie, ……………………….
              Aktywność muzyczna to zabawy i zajęcia w kąciku muzycznym: słuchanie muzyki, śpiewanie piosenek, gra na instrumentach perkusyjnych. Działalność dziecka powinna być oparta na aktualnie czytanej książce ze Słonecznej Biblioteki. W aktywności muzycznej powinno być najwięcej elementów samodzielnego tworzenia muzyki przez dzieci…………………………..
 Aktywność muzyczną rozwijamy w trakcie:
   -słuchania i śpiewania piosenek,
   -nauki piosenek,
   -tworzenia własnych utworów muzycznych,
   -ćwiczeń emisyjnych i ortofonicznych,
   -gry na instrumentach perkusyjnych, …………………………………
Aktywność ruchowa to przede wszystkim samodzielne tworzenie ruchu w oparciu o przerabianą książkę. Aktywność ruchową rozwijamy w trakcie:
    -tworzenia okazji do samorzutnych zabaw ruchowych indywidualnych lub w grupach,
    -ćwiczeń gimnastycznych:
       *kształtujących,
       *orientacyjno-porządkowych,
       *kształtujące zmysł równowagi,……………………………………
Aktywność dramatyczna to zabawy w kąciku teatralnym oraz:
   -odgadywanie czynności wykonywanych przy pomocy swojego ciała,
   -inscenizacja utworów literackich, zakończeń opowiadań i bajek,
   -inscenizowanie wierszy,
   -inscenizowanie treści książeczek ze Słonecznej Biblioteki,
   -oglądanie przedstawień teatralnych,……………………………………….
                   Każdy rodzaj aktywności będzie także możliwy w pracy z dzieckiem niepełnosprawnym. Dzieci niepełnosprawne są chętne do podejmowania zabaw, są bardzo aktywne podczas zajęć, chcą w nich brać czynny udział, nie pozwalają aby je ignorować. Zadaniem nauczyciela jest w tej kwestii także wspierać dzieci niepełnosprawne i pomagać im realizować się w grupie. ………………………….
Cel  programu:
 
Stymulowanie rozwoju dzieci przedszkolnych w oparciu o książki ze Słonecznej Biblioteki i zabawy.
 
Cele  szczegółowe:
 
 - dziecko zna cały alfabet,
 - dziecko wie jak wyglądają poszczególne litery, potrafi odnaleźć  je na „ścianie liter”,
 - dziecko potrafi komunikować się-słuchać i przekazywać   informacje,
 - dziecko potrafi odczytywać swoje imię, wyrazy ,zdania,
 - dziecko podejmuje próby pisania…………………………………….
Ewaluacja programu
 
- karty pracy opracowane dla poszczególnych grup wiekowych, na początku roku szkolnego (październik) , w połowie roku szkolnego (luty),  pod koniec roku szkolnego (czerwiec);
- podsumowanie kart  pracy w formie opisu;
- ankieta dla   rodziców.
     
   Ewaluacja programu będzie dokonywana pod koniec każdego roku szkolnego.
 
Program jest zgodny z podstawą  programową wychowania przedszkolnego dla przedszkoli i oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych   (Dz. U nr 2 z 17 stycznia 2000 r. , poz. 18), oparty jest na „ABC…program wychowania przedszkolnego XXI wieku” oparty na Słonecznej Bibliotece – nowozelandzkiej  metodzie stworzonej przez Briana Cutting.
 

Program  komunikowania się, czytania i pisania:    (fragmenty)

                 Treści programowe

    Cele operacyjne

       Sposoby dochodzenia do celu i ewaluacji

Nauka    komunikowania    się:

1. Rozmowy w kręgu dyskusyjnym na tematy:
    - wybrane odpowiednio do czytanej książki,
2. Rozmowy indywidualne z dziećmi dotyczące:
    - czytanej książki, …..
3. Rozmowy dzieci pomiędzy sobą:
    - podczas zabaw swobodnych,……

   

- wyraża słowami swoje myśli, emocje,
- słucha wypowiedzi kolegów i koleżanek,
- swobodnie prowadzi dialog,
- posiada bogaty słownik bierny i czynny,
- spontanicznie wypowiada swoje myśli,
- formułuje swobodne wypowiedzi,
- prowadzi rozmowy z użyciem poprawnych form………………………
- „krąg dyskusyjny” – dzieci i nauczyciel siedzą
  dookoła i rozmawiają na dany temat – temat
  wynikający z zagadnień tygodnia lub inny temat
  wynikający z pracy w grupie,……………….

     Nauka    czytania:

1. Praca z książką:
   - wprowadzenie książki,
   - czytanie dla dzieci,
 -czytaniez dziećmi,                                            
   - czytanie przez dzieci,
   - czytanie przez chłopców i dziewczynki,
   - tworzenie melodii, ……………………….
2. Etapy czytania:
   - czytanie całego tekstu,
   - czytanie poszczególnych zdań,…………….
- czyta książki:
   *  samodzielnie lub z pomocą nauczycielki,
   *  ze Słonecznej Biblioteki bądź wykonane
      przez nauczycielkę zna wzór Słonecznej
      Biblioteki,…………………..

  

- dzieci na początku czytają na pamięć, ale właśnie
   to motywuje je do podejmowania dalszych działań
   związanych z czytaniem,
- należy codziennie czytać książki ze Słonecznej
   Biblioteki, …………………..

 

    Nauka     pisania:

1. Etapy pisania:
   - pisanie w ograniczniku (linia dolna i górna),
   - pisanie w liniaturze (cztery linie),
   - oddzielne pisanie liter,
   - łączne pisanie głosek,
   - ……………………….
2. Poziomy pisania:
   - pisanie po śladzie,
   - …………………..
3. Rodzaje pisania:
   - pisanie dla dzieci,……………… 
- pisze różne teksty:
   * po śladzie,
   * z pomocą nauczycielki,
   * samodzielnie,
- tworzy własne teksty,
- …………………………..
- pierwszy etap pisania to pisanie imienia dziecka,
- pisanie rozpoczynamy z dziećmi 4 letnimi,
- ……………………………………
 
 

Treści  programowe:                     (fragmenty)

Planowanie pracy w grupie 3 - 4 -  latków:

Tematy kompleksowe

Proponowane pozycje książkowe

      Wybrane treści       programowe

  Oczekiwane efekty

                                  Zabawy

Uwagi

               Poznajmy się

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

       ,,Dzieci”    M. Mazurek

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

- nawiązywanie serdecznego, bliskiego kontaktu z nauczycielką i nabywanie umiejętności wyrażania słowami własnych potrzeb, myśli i odczuć.
- zdobywanie doświadczeń sprzyjających kształtowaniu świadomości schematu własnego ciała.
- odbieranie, rozumienie i wyrażanie treści przekazywanych przez niewerbalne środki wyrazu: ruch ciała, gest, mimikę..
- nazywa własne potrzeby, myśli i odczucia.
 
 
 
-  nazywa i pokazuje poszczególne części ciała.
 
 
- potrafi odczytać gesty, ruchy ciała i mimikę.
1.    „Witaj Olu…”    (zabawa integracyjna)
 Witaj Olu, witaj Olu, jak się masz , jak się masz
 Wszyscy cię witamy, wszyscy cię witamy,
 Bądź wśród nas, bądź wśród nas’
2. „Oddech i kartka papieru” - dziecko chwyta kartkę dwiema dłońmi w połowie wysokości i trzyma przed ustami, lekko opierając jej górną krawędź o nos. Obserwuje, jak kartka odsuwa się od twarzy, kiedy się na nią dmucha. Gdy kartka wróci na swoje miejsce, dziecko skupia uwagę na jej kontakcie z twarzą. Powtarza kilkakrotnie ćwiczenie z  zamkniętymi oczami. (zabawa relaksacyjna)

 

                     Moje zabawki

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

           ,,Zabawki”   G. Mandalka

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  

- podziwianie piękna otaczającego nas świata przyrody, dbanie o czystość najbliższego otoczenia np. zbieranie zabawek w sali, na podwórku   przedszk.
- rozpoznanie dotykiem znanych zabawek i przedmiotów różniących się od siebie kształtem, wielkością i ciężarem (określenie cech duże-małe, miękkie-twarde, ciężkie-lekkie).
- przyzwyczajanie do prawidłowego trzymania
 narzędzia rysunkowego.
- dba o czystość
naszego środowiska.
 
 
 
 
- potrafi rozpoznać i nazwać zabawki, przedmioty.
 
 
 
- potrafi prawidłowo trzymać kredkę.
1. Zabawa: " Kto tam siedzi?" - jedno dziecko wychodzi za drzwi, w tym czasie zakrywam wybrane dziecko kocykiem. Po powrocie tej osoby przekonujemy się czy zgadnie Kto tam siedzi. Możemy pokazać jedynie część nogi, czy paputka. Nagradzamy oklaskami jeśli dziecko poprawnie odgadło.        (zabawa terapeutyczna)
 2. „Mało nas, mało nas” – Tradycyjna zabawa ruchowo – taneczna, w której kolejno wywołujemy do środka koła imieniem poszczególne dzieci.  (zabawa integrująca)

 

 

 

 …………………………………………………………

 

Treści  programowe:                      (fragmenty)

Planowanie pracy w grupie 5 -  latków:

Tematy komple-ksowe

Proponowane
   pozycje
książkowe
      Wybrane  treści
        programowe
    Oczekiwane  
         efekty
 
                              Zabawy

Uwagi

 Wspomnienia z wakacji

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

           „Piknik” – J. Eggleton

-Zbieranie ,,skarbów do kącika przyrody przywiezionych z wakacji- muszle, kamyki, zasuszone różnorodne rośliny...
-Opowiadanie ,,Co dzieje się na obrazku?” – Interpretowanie treści z zauważeniem wzajemnych związków pomiędzy kolejnymi ilustracjami.
-Poznawanie określeń dotyczących stronności własnego ciała, np. oznaczanie prawej ręki jako wiodącej.
-Zna i nazywa owoce morza.
 
 
 
 
 
-Potrafi znaleźć związek przyczynowo-skutkowy.
 
 
 
-Potrafi określić prawa, lewa strona.
1. "Walka z cieniem". Przyjmujemy postawę jak do walki wręcz lub boksu i uderzając niewidocznego przeciwnika, wydajemy głośne okrzyki. Bardzo duże tempo ćwiczenia. W przerwach zmuszamy się do głośnego śmiechu.
          (zabawa relaksacyjna)
2. „Gadający kapelusz" - dziecko, które ma kapelusz na głowie mówi to  o czym myśli w danym momencie.
       (zabawa rozwijająca inteligencję emocjonalną)

 

 

Moje przedszkole

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

„Budowanie z klocków” – J. Cutting

 

-Dbanie o wspólne sprzęty i zabawki. Rozumienie pojęcia ,,wspólna własność”.
 
 
 
-Wspólne planowanie ustawienia kącików zainteresowań i ułożenia zabawek w
sali.
-Posługiwanie się pojęciami dotyczącymi położenia przedmiotów  w przestrzeni względem siebie: na prawo-na lewo.
-Rozumie pojęcie wspólna własność”,  dzieli się zabawkami
z  innymi dziećmi
 
 
- zaplanuje kąciki w sali zabaw.
 
 
 
-Potrafi prawidłowo posługiwać się pojęciami.

 

1. . „Wszyscy są”
Muzyka zaprasza do biegu, na przerwę w muzyce dzieci zatrzymują się i witają z partnerem piosenką „Wszyscy są” z jednoczesnym klaskaniem w ręce partnera. Powtórzenie zabawy; zmiana ruchu - podskoki na przerwę w muzyce, piosenka jw. (zmiana partnera).
„Wszyscy są wszyscy są, witam was, zaczynamy już czas. Jestem ja. Jesteś ty, raz, dwa, trzy.”
     (zabawa integracyjna)
2. ,,Poznajemy się” – pierwsza osoba mówi swoje imię + gest, druga osoba wypowiada imię pierwszej osoby + jej gest, a potem podaje swoje imię i swój gest itd. ...
         (zabawa dramowa)

 

....................................................................

Treści  programowe:

Planowanie pracy w grupie 6 -  latków:

Tematy komple-ksowe

Proponowane
   pozycje
książkowe
      Wybrane  treści
        programowe
    Oczekiwane  
        efekty
 
                          Zabawy

Uwagi

Wspomnienia  z
wakacji

 

 

 

 

 

"Wyprawa"

J. Eggleton

- dowiadywanie się o istnieniu na terenie naszego kraju parków narodowych, rezerwatów przyrody,
 
 
- poznawanie charakterystycznych cech krajobrazu regionu, w którym mieszkamy,
 
- wzmacnianie więzi rodzinnych poprzez wspólne przeżywanie przyjemności i radości: wakacje.

 

- rozumie cel tworzenia takich rezerwatów, zna zasady zachowania się ludzi w parkach narodowych,
 - dostrzega różnice w krajobrazach: górskim, morskim…
 - chętnie przebywa wspólnie z rodziną.

 

1. "Szukamy drogi" - dzieci szukają drogi wyjścia, którą zaznaczyła jedna z grup. Szukają jej przy pomocy znaków, listów, rebusów jakie zostawiły dzieci, które chciały wskazać drogę wyjścia. Na końcu drogi czeka dzieci niespodzianka, co motywuje je do szukania drogi wyjścia.  (zabawa tropiąca)
2. „Kwiaty na łące" - siad klęczny w kole. Głowa schowana na kolanach.Muzyka pełni rolę słońca. Nagrzane" kwiaty" rozchylają się, unosząc główki i ręce coraz wyżej (głośno) kiedy słońce chowa się za chmury (cicho)- kwiaty się zamykają.
       (zabawa umuzykalniająca)

 

Co naprawdę umiem

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

"Umiem"

J. Eggleton

 

- przestrzeganie zasad, norm i reguł ustalonych w grupie,
 
- przestrzeganie kulturalnego zwracania się do siebie nawzajem, właściwe stosowanie zwrotów grzecznościowych,
- opanowanie umiejętności związanych z samodzielnym ubieraniem się.

 

- wie, jak należy zachowywać się podczas zabawy,
 - stosuje zwroty grzecznościowe wobec koleżanek i kolegów,
 
 - potrafi samodzielnie się ubrać.
1.„Siedzimy na kolanach” – dzieci ustawiają się w kole jeden za drugim,  trzymając ręce na ramionach partnera stojącego
z przodu. Dzieci stoją w kole i próbują usiąść na kolanach partnera stojącego z tyłu.  (zabawa KLANZA)
2. „Straszak” - Gdyby tak można w sklepie straszaka na wróble kupić?
- Poproszę!
- Czy zapakować?
- Ile kosztuje?
- Straszaki są po dwa grosze.
 W zabawie uczestniczą straszaki oraz ich nowi właściciele.
 Dzieci dobierają się w pary. Ustalają podział ról.
 Właściciel ustawia swojego straszaka według własnego pomysłu: pozycja, ułożenie rąk, głowy, itp. Straszak nieruchomieje.
 Trzeba zapamiętać szczegóły ułożenia straszaka i w drogę!
 Akompaniament zaprosi właścicieli straszaków do zabawy: marsz, biegi, podskoki. [Akompaniamentem może być wystukiwany rytm na instrumencie perkusyjnym].
 Straszak nie był posłuszny i zmienił ułożenie.
 Właściciele mają dobrą pamięć i ustawiają straszaka na nowo w takiej samej pozycji.
Zabawa powtarza się kilkakrotnie.
     ( zabawa dramowa)

 

.......................................

Treści społeczno – moralne wyszczególnione w programie ze względu na realizację programu

w oddziale integracyjnym. 

                                     Treści  programowe

                                                          Cele  operacyjne

Nabywanie właściwego stosunku do dzieci niepełnosprawnych, delikatne i taktowne zachowanie wobec nich.

- potrafi być tolerancyjny

Okazywanie szacunku innym dzieciom.  Naturalne traktowanie rówieśników kalekich i z defektami rozwojowymi.

uprzejme zachowuje się w stosunku do kolegów,

-  wie jak należy traktować kalekie dzieci; okazuje im szacunek; pomaga

   w razie potrzeby.

Wczuwanie się w stany emocjonalne innych osób w celu niesienia pomocy bądź wspólnego dzielenia się radościami.

- jest empatyczne

Odkrywanie swoich możliwości w sytuacjach nowych, dotychczas nieznanych.

- nie boi się nowych sytuacji

Przejawianie życzliwości wobec innych.

- współdziała z innymi

Rozumienie znaczenia takich wartości jak koleżeństwo, dobroć, uprzejmość.

- rozumie pojęcia i znacznie koleżeństwa, dobroci…